Hệ thống nông lâm kết hợp trong canh tác ca cao sinh thái mang lại nhiều lợi thế so với các hệ thống canh tác thông thường.
Về mặt môi trường, chúng góp phần “cô lập” carbon, cải thiện chất lượng đất và tăng cường khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu. Bằng cách cung cấp bóng râm, các hệ thống này làm giảm căng thẳng nhiệt cho cây ca cao và giảm nguy cơ bị sâu bệnh.
Đối với nông dân trồng ca cao, hệ thống nông lâm kết hợp mang lại lợi ích kinh tế và xã hội. Chúng hỗ trợ đa dạng hóa thu nhập thông qua việc trồng các loại cây trồng bổ sung, từ đó tăng cường an ninh lương thực.
Ngoài ra, việc giảm nhu cầu phân bón và thuốc trừ sâu giúp giảm chi phí đầu vào và nhân công theo thời gian.
Bóng râm do nông lâm kết hợp mang lại cải thiện điều kiện làm việc cho nông dân, giúp công việc đồng áng bớt vất vả hơn.
Về lâu dài, nông lâm kết hợp trong canh tác ca cao sinh thái tăng cường mạnh mẽ khả năng phục hồi và phát triển kinh tế của nông dân trồng ca cao.
Bằng cách duy trì sức khỏe đất và hỗ trợ đa dạng sinh học, các hệ thống này đảm bảo năng suất trong suốt vòng đời dài hơn so với các phương pháp độc canh và cho phép sử dụng đất hiệu quả hơn, cho phép sản xuất nhiều loại cây trồng trên cùng một diện tích đất.
Với những lợi ích đáng kể về môi trường và kinh tế xã hội của hệ thống nông lâm kết hợp trong canh tác và sản xuất ca cao sinh thái, các bên liên quan trong chuỗi cung ứng ca cao có động lực mạnh mẽ để thúc đẩy thực hành này như một phần trong các cam kết bền vững của họ.
Chính phủ ở các quốc gia sản xuất ca cao có thể đóng vai trò quan trọng bằng cách đảm bảo quyền sử dụng đất đai cho nông dân, tạo môi trường thuận lợi cho việc áp dụng nông lâm kết hợp và bảo đảm quyền sở hữu cây trồng.
- Các công ty ca cao, sô cô la có thể đóng góp và đồng hành bằng cách cung cấp các giải pháp liên kết với các tổ chức tài chính, thực hành các gói ưu đãi tài chính, đầu tư vào tính bền vững của chuỗi cung ứng và tạo điều kiện tiếp cận thị trường cho các sản phẩm nông lâm kết hợp.
- Các tổ chức chuyên môn, chuyên gia và các viện nghiên cứu được Chính phủ hỗ trợ để cung cấp chuyên môn kỹ thuật và xây dựng năng lực cho người trồng thông qua các sáng kiến đào tạo và chia sẻ kiến thức.
Bằng cách hợp tác với nhau, các bên liên quan này có thể đảm bảo việc triển khai thành công các hệ thống nông lâm kết hợp cho một hệ sinh thái ca cao bền vững mang lại lợi ích cho cả người trồng và môi trường.
Những lợi ích tiềm năng của nông lâm kết hợp trong ca cao sinh thái là gì?
Lợi ích về Môi trường & Khí hậu
“Cô lập” carbon:
Cây cối trong hệ thống nông lâm kết hợp ca cao đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu biến đổi khí hậu bằng cách hấp thụ và lưu trữ carbon trong sinh khối của chúng. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây cho thấy độ che phủ của cây che bóng ở 1 số khu vực vẫn còn hạn chế và chưa phù hợp trước các mối đe dọa khí hậu. Điều này làm nổi bật tiềm năng lưu trữ carbon đáng kể chưa được khai thác trong các hệ thống nông lâm kết hợp nếu việc áp dụng chúng được mở rộng và triển khai một cách chiến lược.
Tăng độ phì nhiêu của đất và giảm xói mòn:
Cây cối trong hệ thống nông lâm kết hợp tăng cường chu trình dinh dưỡng bằng cách bổ sung chất hữu cơ vào đất thông qua lá rụng và hệ thống rễ. Quá trình này làm giàu đất với các chất dinh dưỡng thiết yếu như nitơ, phốt pho và kali, rất quan trọng cho sự phát triển của ca cao.
Ngoài ra, rễ cây cải thiện cấu trúc đất bằng cách giảm độ nén chặt và thúc đẩy sự thấm nước. Chúng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa xói mòn đất, đặc biệt là trên các địa hình dốc nơi ca cao thường được trồng, bằng cách ổn định đất và giảm dòng chảy.
Điều hòa chất lượng không khí và nước:
Ca cao phát triển tốt dưới bóng râm một phần, và các hệ thống nông lâm kết hợp được quản lý tốt sẽ tạo ra lớp tán cây tối ưu để che chắn cây ca cao khỏi ánh nắng mặt trời và nhiệt độ quá cao. Điều này giúp ổn định vi khí hậu bằng cách giảm nhiệt độ khắc nghiệt và bảo vệ cây ca cao khỏi căng thẳng nhiệt.
Ngoài ra, cây trồng trong các hệ thống nông lâm kết hợp còn giúp giữ ẩm cho đất và tăng độ ẩm, đặc biệt là ở những khu vực dễ bị hạn hán, giúp các hệ thống này có khả năng phục hồi tốt hơn so với các hệ thống độc canh. Việc giảm xói mòn đất và khả năng lọc tự nhiên của rễ cây giúp cải thiện chất lượng nước và bảo vệ lưu vực sông, mang lại lợi ích cho cả hệ sinh thái địa phương và cộng đồng xung quanh.
Đa dạng sinh học và bảo tồn:
Nông lâm kết hợp thúc đẩy một hệ sinh thái đa dạng, hỗ trợ nhiều loài động vật hoang dã, côn trùng và vi sinh vật có lợi, thường không có ở các trang trại ca cao độc canh. Cây che bóng và các loại cây khác cung cấp môi trường sống quan trọng cho chim chóc, động vật có vú và các loài thụ phấn, góp phần bảo tồn đa dạng sinh học ở những khu vực rừng tự nhiên đã bị mất. Cấu trúc đa dạng hơn của các lô đất nông lâm kết hợp giúp duy trì quần thể loài và cải thiện sức khỏe hệ sinh thái.
Năng suất ca cao ngắn hạn ổn định và tăng năng suất dài hạn:
Hệ thống nông lâm kết hợp đóng vai trò như một vùng đệm chống lại các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt như mưa lớn, bão và nắng nóng, giúp ổn định năng suất ca cao trong ngắn hạn.
Tán cây bảo vệ làm giảm tác động vật lý của gió và mưa lên cây ca cao, đảm bảo sản lượng ổn định hơn. Ngoài ra, đa dạng sinh học trong hệ thống nông lâm kết hợp còn thu hút các loài côn trùng và chim có lợi, đóng vai trò là các tác nhân điều tiết tự nhiên đối với một số loài gây hại ca cao, giảm thiểu nhu cầu sử dụng thuốc trừ sâu.
Về lâu dài, hệ thống nông lâm kết hợp giải quyết vấn đề thoái hóa đất – một vấn đề phổ biến trong các trang trại ca cao độc canh – bằng cách bảo vệ sức khỏe đất và duy trì đa dạng sinh học. Điều này đảm bảo năng suất bền vững và tăng năng suất tổng thể, biến nông lâm kết hợp trở thành một phương pháp canh tác ca cao bền vững và thân thiện với môi trường hơn.
Đa dạng hóa thu nhập:
Hệ thống nông lâm kết hợp cho phép nông dân trồng ca cao trồng nhiều loại cây trồng và cây ăn quả, bao gồm cả cây ăn quả như chuối và bơ, hoặc cây lấy gỗ, bên cạnh cây ca cao. Sự đa dạng hóa này tạo ra nhiều nguồn thu nhập. Nhờ đó, thúc đẩy sự ổn định và khả năng phục hồi kinh tế.
Giảm chi phí lao động và sản xuất:
Các dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên do hệ thống nông lâm kết hợp mang lại – chẳng hạn như kiểm soát dịch hại, chu trình dinh dưỡng và cải thiện sức khỏe đất – có thể làm giảm đáng kể nhu cầu sử dụng phân bón tổng hợp, thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ. Việc giảm chi phí đầu vào này không chỉ giảm bớt gánh nặng tài chính cho nông dân mà còn góp phần vào các phương pháp canh tác bền vững hơn.
Ngoài ra, sự đa dạng sinh học gia tăng trong hệ thống nông lâm kết hợp tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng canh tác ca cao hữu cơ, có thể đạt được giá cao trên thị trường quốc tế, từ đó thúc đẩy lợi nhuận của nông dân.
Tăng cường An ninh Lương thực: Bằng cách tích hợp các loại cây lương thực như chuối, mã đề và rau vào hệ thống nông lâm kết hợp ca cao, nông dân có thể tăng cường an ninh lương thực cho hộ gia đình. Điều này đặc biệt quan trọng ở các cộng đồng nông thôn, nơi việc tiếp cận thị trường lương thực thường bị hạn chế.
Khả năng trồng trọt các loại cây lương thực tiêu thụ được đảm bảo nguồn cung cấp lương thực ổn định cho các hộ gia đình nông dân, cải thiện phúc lợi và khả năng phục hồi tổng thể của họ trong thời kỳ kinh tế khó khăn.
| Lợi ích kinh tế | Lợi ích môi trường | Lợi ích xã hội |
|---|---|---|
| Thu nhập ổn định, giá bán cao hơn nhờ chất lượng hạt và chứng nhận bền vững | Bảo vệ, cải thiện đất: giảm xói mòn, tăng hữu cơ, giữ ẩm | Tạo hình ảnh tích cực cho cộng đồng, nâng cao thương hiệu địa phương |
| Giảm chi phí phân bón, thuốc hóa học, tiết kiệm đầu vào | Giảm sâu bệnh tự nhiên nhờ đa dạng sinh học | Tăng cơ hội tham gia các chương trình hỗ trợ, tập huấn kỹ thuật |
| Đa dạng nguồn thu nhờ trồng xen cây ăn quả, cây gỗ | Điều hòa vi khí hậu, bảo vệ nguồn nước, giảm lũ cục bộ | Kết nối với chuỗi giá trị bền vững, hợp tác doanh nghiệp chế biến – xuất khẩu |
| Tăng giá trị sản phẩm nhờ thị trường “xanh” và “hữu cơ” | Hấp thụ CO₂, góp phần giảm phát thải khí nhà kính | Cải thiện sinh kế lâu dài, tăng tính thích ứng trước biến đổi khí hậu |
