Tầm quan trọng của vùng nguyên liệu ca cao bền vững là yếu tố then chốt trong chuỗi giá trị sản xuất và tiêu thụ ca cao, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu ngày càng tăng cao và yêu cầu về chất lượng, truy xuất nguồn gốc, cũng như trách nhiệm môi trường – xã hội ngày càng nghiêm ngặt.
Cụ thể, vùng nguyên liệu ca cao bền vững mang lại những lợi ích sau:
-
Đảm bảo nguồn cung (chất lượng và sản lượng) ổn định
- Cây ca cao cần điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp. Khi vùng nguyên liệu được quy hoạch bài bản và canh tác theo tiêu chuẩn bền vững, cây trồng sẽ cho năng suất cao, ổn định lâu dài theo thời gian, bảo dưỡng tốt cho đất.
- Việc áp dụng các biện pháp nông nghiệp hữu cơ, IPM (quản lý dịch hại tổng hợp), và kỹ thuật lên men – sấy đúng chuẩn sẽ giúp hạt cacao đạt chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của thị trường xuất khẩu và ngành chế biến.
- Giảm thiểu rủi ro từ biến đổi khí hậu và sâu bệnh nhờ áp dụng kỹ thuật canh tác thân thiện với môi trường.
-
Tăng thu nhập, cải thiện và nâng cao đời sống người trồng ca cao
- Vùng nguyên liệu bền vững thường gắn liền với các chương trình liên kết chuỗi, giúp người trồng tiếp cận kỹ thuật, tài chính và thị trường.
- Các chứng nhận như UTZ, Rainforest Alliance, Fairtrade… mang lại giá trị gia tăng cho hạt ca cao, giúp người trồng bán được giá cao hơn.
- Các chương trình ca cao bền vững, canh tác ca cao tuần hoàn thường đi kèm với hỗ trợ kỹ thuật, và đào tạo, giúp người trồng tăng kỹ năng chuyên môn và chăm sóc tốt nhất cho cây.
- Đảm bảo công bằng thương mại (Fair Trade)
-
Bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu
- Mô hình nông nghiệp bền vững giúp giảm xói mòn đất, duy trì độ phì nhiêu, hạn chế sử dụng hóa chất độc hại.
- Trồng ca cao dưới tán rừng hoặc xen canh hợp lý còn góp phần giữ rừng, bảo vệ đa dạng sinh học và hấp thụ khí CO₂ – một lợi ích lớn trong ứng phó biến đổi khí hậu.
- Ngăn chặn nạn phá rừng bằng cách khuyến khích trồng ca cao dưới tán rừng hoặc kết hợp với cây che bóng.
- Giảm thiểu sử dụng hóa chất độc hại, bảo tồn đa dạng sinh học và duy trì cân bằng hệ sinh thái.
- Hấp thụ carbon, góp phần giảm phát thải khí nhà kính.
-
Đáp ứng tiêu chuẩn thị trường quốc tế
- Thị trường tiêu thụ ca cao (như EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản) ngày càng ưu tiên sản phẩm có truy xuất nguồn gốc, canh tác có trách nhiệm và đảm bảo phúc lợi người lao động.
- Vùng nguyên liệu bền vững là nền tảng để xây dựng thương hiệu cacao Việt Nam trên bản đồ cacao thế giới.
- Người tiêu dùng toàn cầu ngày càng quan tâm đến sản phẩm có nguồn gốc bền vững, đặc biệt là EU với các quy định nghiêm ngặt về phát triển bền vững (VD: EUDR – Quy định về sản phẩm không phá rừng).
- Doanh nghiệp có vùng nguyên liệu bền vững dễ dàng xuất khẩu và nâng cao giá trị thương hiệu.
-
Cơ sở để phát triển công nghiệp chế biến sâu
- Khi có vùng nguyên liệu tập trung và ổn định, doanh nghiệp có thể đầu tư chế biến sau thu hoạch (sô-cô-la, bơ ca cao, bột ca cao…), tạo chuỗi giá trị nội địa.
- Điều này không chỉ tăng giá trị kinh tế mà còn tạo nhiều việc làm và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương, tạo việc làm ổn định, thúc đẩy phát triển sản xuất theo hướng hiện đại hóa nông nghiệp
- Thu hút đầu tư từ các tổ chức tế hỗ trợ nông nghiệp bền vững.
Kết luận
Xây dựng vùng nguyên liệu ca cao bền vững không chỉ giúp ngành ca cao phát triển lâu dài, tạo vị thế vững chắc trên thị trường trong nước, quốc tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường, cải thiện và nâng cao giá trị đời sống người trồng, đáp ứng xu hướng tiêu dùng toàn cầu. Đây là yếu tố then chốt để duy trì vị thế của ca cao Việt Nam, trên thị trường thế giới.
